Chống nứt bề mặt bê tông
Nứt bê tông là hiện tượng phổ biến thường diến ra trên nhiều loại kết cấu, trong đó có bề mặt sàn mái. Các vết nứt trên sàn mái thường xuất hiện sau khi đổ xong bê tông và theo thời gian độ rộng của vết nứt ngày một phát triển làm đẩy nhanh quá trình ăn mòn cốt thép của bê tông. Chính bởi vậy, xác định nguyên nhân từ đó có hướng khắc phục kịp thời là điều tối quan trọng giúp quá trình xử lý nứt sàn mái bê tông đạt hiệu quả cao.
Nguyên nhân gây rạn nứt bê tông sàn mái.
Do khí hậu: Đây là nguyên nhân phổ biến dẫn đến hiện tượng rạn nứt sàn mái bê tông .
Kết cấu bê tông cốt thép trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa ở nước ta biến dạng co nở thường xuyên. Trời nóng thì nở ra, lạnh thì co lại; gặp không khí ẩm thì nở ra, không khí lạnh lại co lại; ngày nở đêm co, mưa nở nắng co, mùa hè nở mùa đông co…Có thể coi đó là nhịp thở thường ngày của kết cấu theo thời tiết. Người thiết kế cần tôn trọng nhịp thở này để cho kết cấu được biến dạng tự do, tránh bị nứt phá hoại do tích tụ biến dạng không thực hiện được. Một khi biến dạng co nở không được thực hiện, gây nên ứng suất kéo trong bê tông vượt quá cường độ kéo giới hạn của bê tông, thì kết cấu sẽ bị nứt, gây xuống cấp công trình rất nhanh.
Đối với các kết cấu bê tông sàn mái – chịu tác động trực tiếp của các yếu tố khí hậu, nhất là bức xạ mặt trời, thì việc chia nhỏ kích thước bằng các khe co giãn nhiệt ẩm là giải pháp có hiệu quả nhất để hạn chế và tránh cho kết cấu khỏi bị nứt. Cần phải xác định cụ thể khoảng cách lớn nhất (max) giữa các khe cho các kết cấu làm việc thường xuyên dưới tác động của khí hậu nóng ẩm. Có 2 loại khe co giãn nhiệt ẩm. Đó là:
- Khe Giãn Expansion Joint;
- Khe Co Contraction Joint.
Xử lý vết nứt khe co giãn sàn mái bê tông
Trong đó, Khe Giãn cần được thông thoáng, không có cốt thép chạy qua và không bị chèn bởi vật liệu khác, để cho bê tông được giãn nở tự do. Còn khe Co thì cho phép cốt thép đi qua. Dưới tác động của các yếu tố khí hậu, bê tông có thể nứt tại khe Co. Ta gọi đây là vết nứt chủ động.
Trường hợp điển hình của sàn mái bê tông là nứt khe co giãn
- Do nền móng: Móng lún không đều giữa các cột, do nhà bị xoắn.
- Do tải trọng :
+ Tải trọng và tác động ảnh hưởng lớn tới bề rộng khe nứt và sự phân bố vết nứt.Bề rộng khe nứt tỷ lệ thuận với ứng suất kéo (trung bình) trong cốt thép . Sự phân bố và bề rộng của các khe nứt phụ thuộc vào sự thay đổi moment uốn dọc theo chiều dài cấu kiện.
+ Quan hệ tải trọng – thời gian ảnh hưởng tới sự phát triển của các vết nứt.
+ Trong quá trình thi công chất tải nhiều hơn so với tính toán của thiết kế (chất gạch, xi măng lên trên sàn để xây) Hoặc tải tường hay thiết bị quá lớn trên sàn mà thiết kế không tính đến
+ Độ cứng ngang thay đổi đột ngột dẫn tới tập trung ứng suất cục bộ gây nứt.
+ Do tường xây trực tiếp lên sàn khiến sàn không đủ khả năng chịu tải cục bộ. Nhiều người dùng biện pháp gia cố bằng đặt “dầm chìm” nhưng vẫn có hiện tượng nứt.
Vết nứt kết cấu bê tông gây giảm thẩm mĩ và tuổi thọ công trình
- Do bê tông
+ Do quá trình thi công để mạch ngừng (2 lần đổ bê tông khác nhau, chất lượng bê tông khác nhau, vết nứt kéo dài qua sàn theo phương mạch ngừng.
+ Nứt do biến dạng toàn nhà (do nhà dạng ống quá dài), ở trường hợp này có thể có kèm theo nứt tường.
+ Sử dụng phụ gia trong bê tông đông cứng nhanh: dùng lượng hóa chất đông cứng nhanh vượt quá định mức cho phép (thời gian tháo cốp pha càng nhanh thì khả năng nứt sàn càng cao)
+ Chất lượng bê tông trong quá trình thi công:
- Mác bê tông không đủ.
- Tỉ lệ cốt liệu, đầm, bào dưỡng không đảm bảo.
- Đầm không kĩ trong quá trình đổ bê tông.
- Nước sử dụng trộn bê tông không đảm bảo. Xảy ra hiện tượng mất nước xi măng (do ngấm xuống đất, do ván khuôn sàn bị hở…).
- Đổ bê tông không đều. Độ dày sàn giảm ở giữa (do thi công không kiểm tra kỹ)
- Đổ bêtông lúc nhiệt độ ngoài trời cao.
- Bảo dưỡng bêtông chưa tốt.
- Do cốt thép
+ Bề rộng khe nứt bé đi tại vị trí gặp các thanh cốt thép (dọc) trong cấu kiện bê tông cốt thép và mở rộng theo bề mặt của cấu kiện. Vì vậy chiều dày lớp bê tông bảo vệ và khoảng cách giữa các thanh cốt ảnh hưởng tới bề rộng khe nứt. Các thanh thép nên được bố trí đều và tương đối gần với hai mặt bên và mặt đáy của dầm hoặc sàn.
+ Bố trí thép ít và đặt quá thưa, bản quá rộng
+ Đặt vào một vài thép đường kính lớn (> 1/10 chiều dày sàn) với hy vọng gia cường sàn, nhưng nó lại là nguyên nhân gây nứt.
+ Nối buộc không cẩn thận.
+ Do bị võng sàn (nứt ngang giữa trần theo phương cạnh dài), thông thường do lượng cốt thép chưa đủ
+ Gia công lắp dựng cốt thép sai lóp bê tông bảo vệ,:
+ Thiếu lớp bê tông bảo vệ:
+ Nứt ở sát dầm là do cốt thép mũ bị đạp bẹp xuống Khi đó sơ đồ tính sàn không còn là ngàm hai đầu nữa mà chuyển thành sàn khớp hai đầu dẫn đến mô men dương của sàn tăng lên (gần gấp 2 lần) thì sàn nứt do coi thép chịu mômen dương được bố trí sát với tính toán ban đầu.
+ Cốt thép sàn chưa được nắn thẳng triệt để trước khi đặt.
- 2. Cách xử lí vết nứt bê tông sàn mái
Đối với một số vết nứt bê tông có độ rộng từ > 0,5 mm, độ dày sàn bê tông >= 30 cm; hoặc các vết nứt liên quan tới kết cấu như lún nứt đất nền, rung đập kết cấu, lún do tải trọng, thường là các vết nứt gãy lớn cần dùng keo trám khe chống thấm nước và chịu ẩm ướt. Keo epoxy DEL 080 đang là lựa chọn hàng đầu để ngăn chặn sự ăn mòn kết cấu , chống thấm và tạo độ bền cao cho công trính.Chúng ta thực hiện phương pháp xử lí chống thấm sàn mái bị nứt như sau:
- Chuẩn bị bề mặt:
+ Khoanh vùng các vết nứt, sử dụng máy mài chà dọc theo đường nứt.
+ Thổi sạch các đường nứt bằng máy chuyên dụng, bàn chải sắt, cọ qué
- Đánh dấu đường nứt bê tông:
+ Đánh dấu vết nứt bê tông bằng vạch dấu các vị trí quan trọng để xử lý vết nứt.
+ Đánh dấu các vị trí trọng yếu để khoan gắn kim bơm.
- Khoan và gắn kim bơm keo trám khe epoxy HEL – 080:
+ Dùng máy khoan vào các vị trí đã đánh dấu, khoảng cách các lỗ khoan từ 15 – 20 cm. Khoan xuyên góc dọc theo hai bên vết nứt, độ sâu lỗ khoan phải đảm bảo xuyên qua vết nứt.
+Dùng kim bơm keo trám khe epoxy HEL – 080 đặt vào các vị trí lỗ khoan sau đó vặn chặt lại.
- Quá trình bơm keo xử lý vết nứt sàn mái:
+ Trộn keo 2 thành phần theo đúng tỉ lệ, gắn máy bơm vào kim bơm;
+ Bơm keo vào vết nứt bằng máy áp lực cao cho tới khi không thể bơm keo vào được nữa thì dừng.
+ Khi keo khô tiến hành tháo kim bơm keo.
+ Vệ sinh bề mặt và khu vực sửa chữa.
Với đặc điểm khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa ở nước ta, tình trạng rạn nứt bê tông vốn không còn là điều xa lạ. Chính bởi vậy, bạn nên chú trọng ngay từ khi thi công bê tông nhằm đạt chất lượng tốt nhất.
